środa, 15 grudnia 2010

Promocja zdrowia i profilaktyka.


Promocja zdrowia to system działań społecznych, których celem jest doskonalenie zdrowia i poprawienie jakości życia społeczeństwa. 

Promocja zdrowia
 jest procesem umożliwiającym ludziom :
-         zwiększenie kontroli nad swoim zdrowiem (identyfikacja własnych potrzeb zdrowotnych),
-         poprawę zdrowia (podejmowanie wyborów i decyzji sprzyjających zdrowiu).
       Ważnym elementem promocji zdrowia jest edukacja zdrowotna. W odniesieniu do dzieci jest to tworzenie warunków dla wspierania ich rozwoju. Edukacja zdrowotna pozwala odkryć jakie wybory służą zdrowiu, natomiast promocja zdrowia zapewnia warunki aby możliwe było dokonywanie „zdrowych" wyborów. Zarówno w edukacji zdrowotnej, jak i w promocji zdrowia najistotniejszy jest aktywny, podmiotowy udział wszystkich grup społeczności. Promocja zdrowia bywa utożsamiana z podejmowaniem wielu różnorodnych działań popularyzujących zdrowy tryb życia (organizowanie akcji, happeningów, konkursów, rozdawanie ulotek, produkowanie plakatów czy spotów telewizyjnych). Starajmy się upowszechniać takie podejścia w promocji zdrowia, które służą wprowadzaniu rzeczywistych zmian w środowisku nauczania i wychowania w celu długotrwałej poprawy stanu zdrowia społeczeństwa.

Profilaktyka zdrowia zajmuje się likwidowaniem zagrożeń dla zdrowia  społeczeństwa.

PROFILAKTYKA jest szeregiem działań mających na celu zapobieganie chorobie bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem się, poprzez kontrolowanie przyczyn i czynników ryzyka. Polega ona na zapobieganiu poważnym konsekwencjom choroby poprzez jej wczesne wykrycie i jak najwcześniejsze leczenie. Celem profilaktyki jest podjęcie szybkich, skutecznych działań przywracających zdrowie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby. Dzięki temu uzyskuje się skuteczne ograniczenie niesprawności i inwalidztwa. Istotnym elementem profilaktyki jest także zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorców zachowań społecznych, które przyczyniają się do większego ryzyka choroby. 
Wyróżniamy trzy fazy profilaktyki:
  • Profilaktyka wczesna - mająca na celu utrwalenie prawidłowych wzorców zdrowego stylu życia i zapobieganie szerzeniu się niekorzystnych wzorców zachowań. Ma odniesienie do osób zdrowych,
  • Profilaktyka pierwotna (I fazy) - mająca na celu zapobieganie chorobie poprzez kontrolowanie czynników ryzyka. Ma odniesienie do osób narażonych na czynniki ryzyka,
  • Profilaktyka wtórna (II fazy) - zapobieganie konsekwencjom choroby poprzez jej wczesne wykrycie i leczenie (przesiewowe badania skriningowe mające na celu wykrycie osób już chorych),
  • Profilaktyka III fazy, której to działania zmierzają w kierunku zahamowania postępu choroby oraz ograniczeniu jej powikłań.
W zakresie profilaktyki wtórnej znaczącą rolę odgrywają 
przesiewowe badanie skriningowe. Są to zorganizowane działanie polegające na wczesnym wykryciu w danej populacji chorób lub stanów patologicznych. Odbywa się to za pomocą stosowanych masowo prostych, bezpiecznych i wiarygodnych testów diagnostycznych. Badania skriningowe prowadzone są w odniesieniu do chorób stanowiących znaczny problem zdrowotny danej populacji, charakteryzujących się częstym występowaniem stadiów przedklinicznych (bezobiawowych lub dających niewielkie objawy), dość długim okresem między pierwszymi oznakami choroby a jej pełnym obrazem klinicznym i możliwością wyleczenia. Prowadzenie szeroko zakrojonych działań profilaktycznych przynosi w krótszej lub dłuższej perspektywie czasowej ogromne korzyści dla społeczeństwa w postaci:

  • poprawy świadomości zdrowotnej populacji,
  • poprawy stanu zdrowia ludności,
  • zmniejszenia ilości osób z powikłaniami różnych chorób i trwałym inwalidztwem,
  • zmniejszenia liczby zachorowań i zgonów w populacji,
  • zwiększenia wykrywalności chorób we wczesnym stadium rozwoju, które można skuteczniej leczyć
  • zwiększenia odsetka całkowitych wyleczeń,
  • zmniejszenia absencji chorobowej,
  • obniżenia kosztów leczenia,
  • mniejszych strat finansowych (zasiłki chorobowe, inwalidzkie, straty produkcyjne w gospodarce).

 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz